Financial Times: Πώς οι Ευρωπαίοι «ξήλωσαν» τον Παπανδρέου -Τι έκανε ο Βενιζέλος, ενώ ο Παπανδρέου κοιμόταν στο αεροπλάνο

Το παρασκήνιο της κρίσιμης συνάντησης των Ευρωπαίων ηγετών με το Γιώργο Παπανδρέου στις Κάννες, το Νοέμβριο του 2011, «ξετυλίγουν» οι Financial Times, σε αφιέρωμα «στα χρόνια που άλλαξαν για πάντα την Ευρώπη». Eντύπωση κάνει η αναφορά στα δάκρυα της Μέρκελ που έτρεχαν στα μάγουλά της ενώ φώναζε «είναι αδικία... εγώ δεν θέλω να αυτοκτονήσω».

Με τίτλο «Ήταν το σημείο που η ευρωζώνη θα μπορούσε να είχε εκραγεί – Πώς σώθηκε το ευρώ», η εφημερίδα αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης Παπανδρέου για δημοψήφισμα, σημειώνοντας ότι ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας εκτιμούσε πως η πίεση του δημοψηφίσματος θα υποχρέωνε πολιτικούς αντιπάλους και αμφισβητίες να πάρουν θέση και να ταχθούν υπέρ της διάσωσης ως μοναδική σανίδα σωτηρίας για τη χώρα. To άρθρο ξεκινά με αναφορά στα δάκρυα της Μέρκελ και σημειώνει «Προς κατάπληξη σχεδόν όλων στην αίθουσα, η Άγκελα Μέρκελ άρχισε να κλαίει. «Das ist nicht fair». Αυτό δεν είναι δίκαιο, είπε οργισμένη η Γερμανίδα καγκελάριος με τα μάτια της να βουρκώνουν. «Ich bringe mich nicht selbst um». Δεν θα αυτοκτονήσω. Για όσους ήταν μάρτυρες αυτού του ξεσπάσματος στη μικρή αίθουσα συνεδριάσεων στο γαλλικό παραθαλάσσιο θέρετρο των Καννών, ήταν αρκετά σοκαριστικό να βλέπουν τον πιο ισχυρό ηγέτη της Ευρώπης με το μεγαλύτερο συναισθηματικό έλεγχο να ξεσπά σε δάκρυα.Οι παρευρισκόμενοι όμως μεταφέρουν ότι η σκηνή ήταν ακόμη πιο αξιοσημείωτη για τους δύο άνδρες που είχαν προκαλέσει την οργή της: ο ένας καθόταν δίπλα της, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, και ο άλλος στην άλλη άκρη του τραπεζιού, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα.»

Ούτε «εντός», ούτε «εκτός» γνώριζαν για το δημοψήφισμα

Οι FT σημειώνουν ότι η ανακοίνωση της απόφασής του προκάλεσε έκπληξη στο ΠΑΣΟΚ και στον τότε υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο, καθώς είχε συμβουλευθεί μόνο έναν στενό κύκλο συνεργατών του.

Ούτε κάποιοι Ευρωπαίοι ηγέτες θυμούνται να είχαν έγκαιρη ενημέρωση από τον Γιώργο Παπανδρέου, ούτε -όπως αναφέρουν- το είχαν εκλάβει ως σοβαρό ενδεχόμενο. Πηγές σημειώνουν ότι ο Σαρκοζί όταν άκουσε τις προθέσεις του τότε Έλληνα πρωθυπουργού «εξερράγη». Αρχικά σκέφτηκε να του προτείνει να αποσύρει την πρότασή του, στη συνέχεια όμως αποφάσισε να αποδεχθεί τη διενέργεια δημοψηφίσματος, όχι όμως με διακύβευμα το μνημόνιο, αλλά την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.

Το «πηγαδάκι» Σαρκοζί- Μέρκελ

Ακολούθησαν συζητήσεις του Γάλλου προέδρου με την Άνγκελα Μέρκελ, στην οποία συνεργάτες της, όπως ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, έλεγαν ότι ίσως θα ήταν καλύτερα για την ευρωζώνη αν η Ελλάδα αποχωρούσε, πολύ δε περισσότερο οικειοθελώς μέσω ενός δημοψηφίσματος.

Την ημέρα που ο Σαρκοζί συνάντησε τον Παπανδρέου στις Κάννες, στο περιθώριο της συνόδου του G20, είχε μοιράσει ένα έγγραφο με έξι σημεία, που κατέληγε στην πρόταση για δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Ελλάδας στο ευρώ. Αξιωματούχος που ήταν παρών εξηγεί ότι «το σκεπτικό ήταν να στριμωχτεί ο Παπανδρέου στη γωνία».

Η επίθεση Σαρκοζί στον Παπανδρέου

Ο Σαρκοζί εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στον Έλληνα πρωθυπουργό υποστηρίζοντας ότι είχε «προδώσει» τους εταίρους του που είχαν στηρίξει την Ελλάδα. Ελάχιστα αντέδρασαν οι υπόλοιποι ηγέτες στα όσα είπε ο Γάλλος πρόεδρος, αν και ο κ. Παπανδρέου αργότερα είπε πως η καγκελάριος ήταν στο πλευρό του.

Ο Γιώργος Παπανδρέου εξεπλάγη από τη σφοδρότητα της επίθεσης Σαρκοζί, με τον Ευάγγελο Βενιζέλο να χαρακτηρίζει «επιθετική» και «όχι ευγενική» τη θέση του Γάλλου ηγέτη, αναφέρουν οι FT. Σημειώνουν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν φανερά κουρασμένος και τη διαπραγμάτευση από ένα σημείο και μετά ανέλαβε ο κ. Βενιζέλος «που πάντοτε είχε βλέψεις για την πρωθυπουργία».

Το «μυστικό» τηλεφώνημα του Μπαρόζο στο Σαμαρά

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, υπήρξε και επικοινωνία του πρόεδρου της Κομισιόν Ζοσέ Μπαρόζο, με τον Αντώνη Σαμαρά, τότε ηγέτη της αντιπολίτευσης, ο οποίος «ήθελε να αποφύγει το δημοψήφισμα». Ο κ. Σαμαράς είπε στον κ. Μπαρόζο ότι ήταν πια διατεθειμένος να συμμετάσχει σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με το ΠΑΣΟΚ, «κάτι που απέφευγε επί μήνες ελπίζοντας ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει ο ίδιος την πρωθυπουργία».

Ο κ. Μπαρόζο κράτησε κρυφή, από Σαρκοζί και Μέρκελ,  αυτή τη συνομιλία, αλλά ήταν εκείνος που πρότεινε τον Λουκά Παπαδήμο ως πιθανό επικεφαλής μίας κυβέρνησης τεχνοκρατών.

Οι «τελευταίες» λέξεις του Σαρκοζί στον Ελληνα πρωθυπουργό

Στο τέλος της επίμαχης συνάντηση με τον Παπανδρέου, ο Σαρκοζί τού είπε να επιστρέψει στην Αθήνα και να λάβει μία απόφαση, ενώ ο Μπαρόζο έπιασε τον κ. Βενιζέλο και του είπε ότι το δημοψήφισμα έπρεπε να «σκοτωθεί». Ο τότε υπουργός Οικονομικών συμφώνησε άμεσα. Στο δρόμο προς το αεροδρόμιο, όπως γράφει το δημοσίευμα, ο Γιώργος Παπανδρέου είπε στον Ευάγγελο Βενιζέλο, ότι «τα πράγματα τελικά δεν είχαν πάει τόσο άσχημα όσο φοβόταν», προκαλώντας την απορία του υπουργού οικονομικών.

Τι συνέβη στο αεροπλάνο, ενώ ο Παπανδρέου κοιμόταν

Και ενώ στο αεροπλάνο ο Γιώργος Παπανδρέου κοιμόταν, ο Ευάγγελος Βενιζέλος έδωσε εντολή να συνταχθεί μία δήλωση για να διανεμηθεί με την προσγείωση, η οποία αναφερόταν στην «ιστορική κατάκτηση» της ελληνικής συμμετοχής στην ευρωζώνη, που ουσιαστικά αποκήρυττε το δημοψήφισμα. Όπως χαρακτηριστικά γράφουν οι FT «το δημοψήφισμα του κ. Παπανδρέου ήταν νεκρό. Το ίδιο και η πρωθυπουργία του».

Γιατί έκλαψε η Μέρκελ

Στο ίδιο άρθρο, αίσθηση προκαλεί η αντίδραση της Ανγκελα Μέρκελ μετά τα όσα εκτυλίχθησαν κατά τη διάρκεια της Συνόδου στις Κάννες.

Η ίδια, με δάκρυα στα μάτια φέρεται να παραπονέθηκε, διερωτώμενη γιατί να πιέζεται από έναν Σαρκοζί και έναν Ομπάμα προκειμένου η Γερμανία να «βγει μπροστά» ως τείχος προστασίας της Ευρωζώνης, μέσω έκδοσης των λεγόμενων SDR.

Η διαμαρτυρία της κ. Μέρκελ αφορούσε το γεγονός ότι η Γερμανίδα καγκελάριος γνώριζε πως η Bundesbank ήταν αντίθετη με αυτό το ενδεχόμενο.

Μάλιστα η ίδια φέρεται να είπε, κλαίγοντας, ότι δεν μπορούσε να αποφασίσει για ένα τέτοιο θέμα αντί της κεντρικής τράπεζας της χώρας της.